8e Boeroe Kon Makandra, 2010 te Soest
Beste boeroes en andere belangstellenden, hieronder enige impressies van de 8e BKM op zaterdag 29 mei 2010 in StayOkay Soest.
De Stichting Boeroe Kon Makandra vierde dit jaar 165 jaar Boerenkolonisatie Voorzorg.
Deze reünie van afstammelingen van de Nederlandse kolonisten in Suriname vond – net als vorige jaren – plaats in het StayOkay Hostel aan de Bosstraat in Soest. Deze voormalige jeugdherberg, centraal gelegen tussen bossen en de Soesterduinen, is ook voor treinreizigers goed bereikbaar en heeft parkeergelegenheid op het terrein. Gelegen aan de rand van het natuurgebied is het dankzij de aanwezigheid van allerlei speelmateriaal ook voor kinderen een perfecte plek.
De afstammelingen van de Boeroe’s werden om drie uur ‘s middags ontvangen met koffie, thee en een grote sortering lekker gebak. Het was goed weer met regelmatig zon en een aangename temperatuur, dus veel mensen gingen buiten op het terras zitten. Net als vorige jaren werden de aanwezigen voorzien van een naamsticker en bekeek men elkaar, op zoek naar iets van herkenning. De sfeer werd langzamerhand steeds meer die van een grote familie, dus waren er vele hartelijke begroetingen van mensen die elkaar ieder jaar op de BKM treffen, maar ook weer de verraste uitroepen van mensen die elkaar na vele jaren terugvonden.
Er waren ca. 126 deelnemers, afkomstig o.a. uit Suriname, België en Canada. Ook dit jaar waren er weer nieuwe gezichten van mensen die voor de eerste keer aanwezig waren. Na de koffie was het tijd om naar de andere zaal te vertrekken. Hier heette Gerbrand van Brussel de aanwezigen welkom. Hij gaf samen met Paul Droog een terugblik over de gebeurtenissen van 165 jaar geleden en ook een overzicht over 7 jaar BKM in Nederland.
Boerenkolonisatie in 1845
De terugblik begon bij de 3 dominees Van den Brandhof, Betting en Copijn, die de organisatoren van de boerenkolonisatie waren. Bij koninklijk besluit door koning Willem II op 23 januari 1843 werd besloten dat de kolonisatie zou plaatsvinden. Op 10 mei 1845 vertrokken de eerste twee zeilschepen, de “Suzanna Maria” en de “Noord-Holland“. Daarna volgden de “Anthony en Eugenie” en de “Phoenix“. Op 21 juni 1845 kwamen de eerste schepen aan te Voorzorg. In het totaal kwamen er 367 personen aan. Direct braken er ziekten uit. Uit het verslag aan de Minister van Koloniën d.d. 15 september 1845 door een van de 3 artsen (W.M. Smit) lezen we de volgende geciteerde tekst:
“Niettegenstaande nagenoeg allen bij hunne aankomst gezond waren, werden kort daarna velen door maaggalkoorts aangetast (…). Weldra nam de ziekte het karakter eener kwaadaardige zenuwkoorts aan, waarbij zich verschijnselen van rotkoorts voegden”. Het herstel verliep langzaam, de patiënten werden dan nog ,,bij herhaling door intermitterende koorts aangetast” en leden aan ,,ziekelijke aandoeningen der buikingewanden vooral lever en milt”.
Het resultaat was dat na 3 maanden 180 personen al overleden waren. Het bleek een experiment van “survival of the fittest” te zijn. Vanuit Voorzorg zijn de boeren eerst verhuisd naar Groningen en daarna hebben ze een bestaan opgebouwd rond Paramaribo.
Overzicht BKM Nederland
Sinds 7 jaar worden in Nederland jaarlijks herdenkingsbijeenkomsten gehouden van deze gebeurtenis.
De eerste Boeroe Kon Makandra (BKM) werd in 2003 gehouden in Zoetermeer: 1e BKM. Tijdens deze bijeenkomst was het weerzien zodanig dat er besloten werd dit vaker te organiseren en een boeroe-organisatie in Nederland op te zetten. Ook werd er besloten een website op te zetten met informatie over de boeroes. Hier worden ook stambomen gepubliceerd en bijgewerkt, foto’s verzameld en gepubliceerd, er is een Gastenboek, er zijn familieverhalen te lezen en artikelen in de media over boeroes.
De 2e BKM (2004) vond plaats in het Fort Wierickerschans te Bodegraven. Hier werd een presentie gegeven door prof. René de Vries over zijn bloedonderzoek bij nakomelingen van de boeroes en over het voetballen op Groningen, Saramacca.
Dit bloedonderzoek zal dit jaar (2010) een vervolg krijgen door verder onderzoek door de Leidse professoren De Vries en Van Dissel.
De 3e BKM (2005) vond voor dat jaar voor het eerst plaats in StayOkay in Soest. De presentatie werd verzorgd door dr. De Jong. Hij vertelde over zijn boek “Lotgevallen Boeroes”.
In de loop de jaren is er heel veel informatie verzameld over de stambomen. In het totaal zijn er 16 gepubliceerd: van de families van Brussel, Van Dijk, Van den Eng, Hoogvliet, Loor, Overeem, Van Raai, Van Ravenswaaij, Rijsdijk, Rozenberg, Tammenga, Veldema, Veldhuizen, Veldkamp, Wouters en Zweers.
Nog steeds kan aanvullende informatie verstrekt worden. Elke keer als iemand informatie verstrekt ontvangt hij of zij de eigen kwartierstaat.
De 4e BKM (2006) vond weer plaats te StayOkay omdat deze locatie zo goed bevallen was. Hier vertelde Paul Droog over de reisje nu naar Suriname en hoe het in 1845 had plaats gevonden. Verder werd een reconstructie van Voorzorg en Groningen gegeven en GoogleEarth luchtfoto’s van Paramaribo gepresenteerd.
Door Loterij-master Frank werden tijdens alle BKM’s vele prijzen uitgereikt, zoals Surinaamse koekjes, cakes, sopi, orgeade etc.
De 5e BKM (2007) vond voor de derde keer plaats te Soest en we hadden Anke Welten uitgenodigd een verhaal te vertellen over haar onderzoek “Geen Bakra’s maar Boeroes”. Na haar verhaal beantwoordde oom Andre Loor, die ook aanwezig was op de BKM, nog enkele vragen en kwam vervolgens met een paar mooie tori’s.
Bij elke BKM werd Surinaams eten bereid door Lorette Wong en team, met ondersteuning van StayOkay.
De 6e BKM (2008) was in een kleiner verband gehouden op onze vaste locatie te Soest. Er werden over interviews met ooms en tantes uit Sranan verteld. En een aantal van de opgenomen tori’s werden over de luidsprekers afgespeeld. De volledige interviews, met vele tori’s en foto’s zijn gepubliceerd op de website: de verhalen van Mina, Dina en Gerrit Lammers, van Ilse Veldhuizen-van Brussel, van Nellie Apon-van Brussel, van Henk van Brussel en van Evert Vermeer.
De 7e BKM (2009) vond nu plaats te Apeldoorn. Gastspreker was nu Jan Rozenberg, uit Canada, die over zijn jonge jaren op de plantage Jacopu vertelde. De zaal lag krom van het lachen bij verschillende van de hilarische tori’s.
Aan het eind van de presentatie werd een overzicht getoond van de opkomst tijdens de verschillende BKM’s (zie onderstaande grafiek). Uit deze informatie werd de meest trouwe bezoeker en diegene die het meest had bijgedragen aan de organisaties BKM geselecteerd. De uitverkorene was Truus Catz en zij werd in het zonnetje gezet.
Tijdens eerdere BKM’s was een donatie-voorstel gedaan om het zwembad “De Pireng” in Groningen, Saramacca, te sponsoren, zodat het zwembad opgeknapt kon worden. Na overleg met verschillende instanties bleek dit niet haalbaar door de zeer hoge kosten. Een nieuw haalbaar voorstel is geopperd om het Medisch Laboratorium te Groningen te helpen met onderhoud. Dit laboratorium is door de Boeroes geschonken aan de bevolking te Groningen tijdens het 150-jarig jubileum in Suriname. Dit zal plaatsvinden in overleg met de net opgerichte Stichting Sranan Boeroe in Suriname. Deze Stichting wordt bestuurd door Hanna Loor-Gummels, voorzitter, Tony van Dijk, penningmeester en Aard Veldhuizen, secretaris. Op onderstaande foto is het Laboratorium te zien.
Na de presentatie was het buiten verzamelen voor het maken van de jaarlijkse groepsfoto.
Hierna was het tijd geworden voor de barbecue. Dank zij barbecue-experts Robert, Steven, Dirk, Frank en Gerbrand werd het vlees gebakken en kon iedereen aanschuiven voor lekkere satés, hamburgers, kipfilets, worstjes en kippenboutjes. Het neemt voor zo’n grote groep altijd wat tijd om iedereen te voorzien.
Toen iedereen voldaan was werden lootjes verkocht voor de loterij, het hoogtepunt van elke BKM. Ook dit jaar waren er weer prachtige prijzen, waaronder bojo’s, cakes, orgeade, maïzenakoekjes en veel andere gedoneerde kado’s, zoals Braziliaanse handdoekjes en Heineken koeltassen. Elke keer als Frank de lekkernijen omhoog hield klonk een verwachtingsvol gejoel… maar slechts een kan de winnaar zijn.
Rond de klok van 20.00 uur begonnen speciaal ingehuurde DJ’s, “de Soundbusters” hun muziek te draaien. De zaal werd gevuld met Zuid-Amerikaanse klanken en bij de Sranan Pokoe vulde de dansvloer zich helemaal. Tot ongeveer 24.00 uur werd er naar hartenlust gedanst of verder gepraat in de barruimte.
Dankzij de inzet van bestuur en vrijwilligers kan teruggekeken worden op een zeer geslaagde 8e Boeroe Kon Makandra.
Namens de Stichting BKM, Gerbrand van Brussel, Paul Droog, Daisy van der Wiel, Gerda Pieters en Frank Veldhuizen, willen wij iedereen bedanken voor het zeer geslaagd feest.
Hieronder enkele foto’s van BKM 2010
