Vangkansie naar Surimaribo

vanuit het toeristisch oogpunt, 2004

Door Danny Vieleers

Na ruim 8,5 uur vliegen komt Zanderij in zicht : “cabin crew, take your seats” en overal klonken de geluiden van de laatste seat belts die alsnog werden vastgeklikt. Een ieder zit stijf in zijn/haar stoel en vol spanning wordt de landing ingezet. ‘Slik slik slik’ , er wordt heftig kauwgum gekauwd om het drukverschil op de oren te verminderen. Zodra de wielen “touch down” zijn, komt er een luid applaus los. Als dank voor de captain die het vliegtuig veilig aan de grond op PopieJopiePengel luchthaven heeft gezet.

De tijd daarna word gedood met de rijen passagiers wachtend voor de paspoortcontrole en evenzo bij de kofferband. Een ieder is blij wanneer hij/zij de douane (ongecontroleerd) is gepasseerd en buiten tussen de drommen ophalers staat. Brassa’s en bosies worden her en der uitgedeeld van blijdschap. We hebben weer voet gezet op vaderlands bodem…..ons sweet sranang kondre.

Met een autorit van ruim een uur zijn we dan eindelijk weer thuis in de stad. Onder het genot van een ijs-koude Parbobier wordt de eerste dorst gelest ….zaaaaaaaaaliggggggg(makend) !   …..en de verhalen uit Nederland komen los…..

De volgende dag was vroeg opstaan, ca. 07:00….om redelijk snel aan het lokale leven te wennen. De eerste 2 dagen is het prettig weer thuis te zijn, lekker in je short, op blote voeten … vruchten uit de bomen plukkend … ontbijt op balkon. Het begin van de vakantie was nu echt een feit. Na een paar dagen van huiselijk rust werden we ondernemend….je vrienden en familie opzoeken….weer een paar dagen later met deze zelfde vrienden en familie daguitjes maken. Voordat ik iets ondernam, heb ik me eerst bij vreemdelingendienst aan de Nieuwe Haven gemeld ‘s morgens om 07:45, want dan is er nog geen kip en ben je binnen 7 minuten weer buiten op straat. Kom je later op de dag, dan zit je er soms wel (langer dan) een uur, zo druk is het. Centrale-markt drukte is niets vergeleken met deze vreemdelingendienst drukte. Telefonisch herbevestig ik daarna dan meteen mijn ticket bij het KLM-kantoor. Als ik dus nu weg wil voor een paar dagen,dan hoef ik me hierdoor niet meer tegen te houden.

Dag-t(r)ips

Er zijn diverse mogelijkheden van ondernemen overdags in de stad  : je kunt inschrijven op dagexcursies ‘rondleiding door de stad van en in oude gebouwen’…..uiteraard kun je ook zelf zonder gids door de stad lopen.Voor de meeste dames is het wel gezellig vertoeven in de stad met al zijn diversheid aan winkels. De heren die zich vervelen, kunnen een duik in het verkoelende water nemen in Torarica swimmingpool, Residence zwembad of Krasnapolski pool. Daar zullen ze wel de nodige aandacht krijgen die ze van hun vrouw op dat moment niet krijgen :-).

Je kunt ook met de boot van Cynthia McLeod een trip maken vertrekkende vanaf schuin tegenover hotel Residence aan de Anton Dragtenweg ‘s morgens rond de klok van 08:00 en die ‘s middags om ca. 15:30 weer terug is, ze vertelt heel leuk tijdens de vaartocht over de rivier naar Commewijne via Nieuw Amsterdam alwaar ze een plantage bezoekt met ontbijt op de boot. Er kunnen maximaal 30 mensen mee. Ik meen dat de boot ook te huren is voor groot gezelschap incl. bemanning. Er zijn slaapplaatsen aan boord alsmede een keuken, zitkamer, toilet, voor- en achterbalkon.

Op heel wat verschillende punten in de stad zijn er versnaperingen te vinden gedurende al deze stadse wandelingen. Waterkant is ook leuk wandelen en zitten. ‘s Middags kun je langs de Anton Dragtenweg bij Bayside langs de rivier zitten in de volle wind onder genot van een drankje en hapje. Weer wat later op de dag, eind van de middag kun je je naar d’Angelo begeven (naast Torarica). Daar is een ontmoetingscentrum van mensen, je kunt er gezellig op terras zitten wederom onder genot van een drankje en hapje.

Aan de overkant wordt het naarmate het later en donkerder wordt steeds drukker, het Vat en de omringende drink- en eetgelegenheden worden dan drukker bezocht. Deze straat van zeg maar het VAT tot aan de Punt is een druk bezochte plek tussen ca. 18:00 – 23:00.

Deze zelfde straat (Vat – Punt) is tevens het uitgaanscentrum alsmede het iets verderop gelegen eetcafe “Don Julio” waar overigens veel Nederlanders (KLM-vliegtuigpersoneel) en oudere mensen komen. Soms wordt er ook iets georganiseerd in het Waaggebouw (vlak bij waterkant) waar gedanst kan worden, doorgaans wordt gedanst in discotheek Touche, DE dansgelegenheid van menig Surinamer van meer jongere leeftijd……en merendeels de oudjes die dansen in Saramaccabar in hotel Torarica. In hotel Krasnapolski wordt beneden in de hal vaak ook muziek gespeeld in bar Roemers. De wat geldverkwistenden onder ons houden zich graag op in casino’s zoals in Torarica, in de Ambassador en in de Domineestraat vlakbij Spanhoek. Uiteraard kun je de avond ook al dinerend doorbrengen in diverse grote bekende restaurants alsmede op Blauwgrond. Elke vrijdagavond is er in hotel Torarica een BBQ, voor een vast bedrag mag je eten hoeveel je wilt. Soms in aanwezigheid van een life band.

Zo zie je dat je je zelf dus eigenlijk niet hoeft te vervelen mocht de familie of je vrienden eens een keer geen tijd voor je hebben.

Mocht je het wat verder willen zoeken, dan kun je ook naar plaatsen buiten de stad : Cola Creek, Sabana-Park, Zanderij Een, Overbridge en Blakka Watra. Deze plaatsen zijn makkelijk per auto bereikbaar. Blakka Watra is wel afhankelijk van een pont over de rivier omdat de Carolinabrug kapot is. Voor de overige 4 recreatie-plaatsen heb je geen bijzondere terreinauto nodig. Dit zijn tevens plaatsen waarbij je je de gehele dag (zwemmend) kunt vermaken. Je kunt er zelfs meerdere nachten overnachten, maar dan dien je eerst (in de stad) contact gemaakt moeten hebben. Iets wat voor meerdere dagen geadviseerd wordt is Brownsberg wat bekend staat om zijn hoogte, uitzicht op het stuwmeer en zijn flinke boswandelingen bergafwaarts naar de verschillende watervalletjes. Voor mij niet voor herhaling vatbaar vanwege mijn slechte uithoudingsvermogen, hijg hijg ….. met mijn tong over de grond slepend bij bergopwaartse beklimmingen terug naar de logeergebouwen. Mocht je daar blijven logeren, neem wel dikke kleding en een deken mee, het kan er tamelijk koud (20 graden) worden ‘s nachts en langemouw blouse / langepijp broek tegen insektenbeten tijdens zonsondergang.

Je kunt ook dieper het binnenland in met een stel goede terreinwagens en meerdere mensen of met een stel mensen huur je een helikopter of je gaat met een georganiseerde trip per vliegtuig. Zorg wel dat je dan de beschikking hebt over voldoende valuta ! Na diep in onze portemonnee gegrabbeld te hebben,zijn we zo ook een keer met z’n vijven per helikopter naar HET strand gegaan, Matapica geheten.

Heeft met heel veel fantasie iets weg van Miami-beech, helaas ontbreekt alleen het blauwe water alsmede de schaarsgeklede dames L. Maaaar, het is zeker de moeite waard, we hadden het geluk oog in oog te mogen staan met een behoorlijk grote schildpad welke als wij, het strand opzocht.

Wat ook een idee is, je vraagt een buschauffeur of je hem en zijn bus kunt inhuren voor een dag naar een door jou aan te wijzen bestemming (ver) uit de stad, zorg dan wel dat je voldoende mensen hebt om het per persoon goedkoop te krijgen. Zo kan dat ook met een bootsman met zijn korjaal. Deze 2 manieren van je te verplaatsen is stukken en stukken goedkoper dan een georganiseerde trip door een of andere organisatie !

Nom tak dat joe verveer joe srefie

Wij zelf waren ondernemend, dat wil zeggen, met nog meerdere vakantie-srananggangers gingen we dan samen in een pickup naar Cola Creek, een plekje van pakumbeet 50 km van de stad uit richting Zanderij. Cola Creek ligt 5 km achter Zanderij. Je kunt er met een personenauto komen, je rijdt niet veel op bauxiet, dus vnl. op asfalt. Het is een recreatie plekje die we alleen door de weeks bezoeken, er is dan namelijk geen hond te bekennen. Het wordt heel goed onderhouden en is er erg schoon. Het water is er voor de zwemmers nog net diep genoeg ( 1,50) en voor de minder goede zwemmers zijn er ook gedeeltes van rond de 50 cm diep.Het water lijkt zwart maar heeft de kleur van coca cola, vandaar de naam Cola Creek.

Soms hengelen we er ook, de ene keer met brood, andere keer met pier. In alle gevallen vangen we afwisselend:  sriba, crobia, mirkiekwie, tilapia ….. je kunt deze vissen droogbakken en eten (behalve mirkiekwie).

Neem van te voren wat nasie of bamie mee of wat bollen. IJsbox met wat ijs erin met flesjes stroop of soft om de boel koud en onbedorven te houden in de soms sengende hitte. Dat maakt het verblijf daar nog aangenamer. Neem een bal of luchtbedje of dergelijke mee. Er zijn ook zand- en grasvelden om te kunnen voetballen, djoelen, veld met net voor bv volleybal of badminton.

Je kunt er ook leuk wandelen. Een heel leuk plekje om er een hele dag gezellig te kunnen vertoeven. Voor de kleintjes zijn er speeltuintjes en ondiep water.

Toiletten (zorg wel voor eigen toiletpapier) en kleedhokjes zijn aanwezig. Het is ruim een uur rijden uit de stad vandaan. Ideaalst is het als je er vanaf 10:00 bent, doorgaans blijven we er tot ca. 19:00 en gaan dan weer huiswaarts. In de weekenden wordt het er aardig druk. Dat soort dagen vermijden we dan deze drukke plaatsen. Yep, we zijn mensenschuw 🙂

Een andere dag zijn we naar Overbridge gegaan, je rijdt met de auto naar Paranam om vervolgens de bauxietweg naar stuwmeer voor ca. 10 km op te rijden, bij ca. elektriciteitsmast nr. 19 (verwijzingsbord naar Overbridge) sla je linksaf. Die weg naar binnen is zo’n 7 km. Einde van die weg is Overbridge, mocht er niemand bij de poort zijn, dan rij je door naar de rivier, daar heb je een parkeerplaats bij het grote restaurant. Daar meldt je je dan alsnog of komen de beheerders in veel van de gevallen wel naar jou toe.

Omdat de zon zo heet kan zijn, nemen we meestal een kamp pal aan het water. Een sprong in het koele water is dan snel gemaakt.Er is elektriciteit aanwezig (stopcontactpunt) alsmede een lamp en een soort opklapmuur van opgerold zeil voor als het hard waait en regent. Ook daar weer, als je door de weeks gaat, dan is het er vrij rustig. Nu moet natuurlijk niet iedereen dat doorhebben, want dan beleven ook wij de drukkere tijden door de weeks :-(.

Zodra we zijn geparkeerd, brengen we de ijsbox en etensspullen naar het kamp.De dag beleven we liggend en lezend in onze hangmatten, sommige onder ons met een hengel aan het water, een ander weer op zijn luchtbedje in het water spartelend en zonnebadend tak torie.

Als je dus van de stad uit al klaargemaakt vlees alsmede groente meeneemt, kun je met je meegenomen ricecooker alleen nog maar rijst koken zodat je je zelf kunt voorzien van je eigen gemaakt warm eten. Mocht je dat te omslachtig vinden, neem dan alleen wat bollen en geld mee en koop daar in het aanwezige restaurant uitgebreid warm eten. Ook kun je daar verkoelde dranken halen. Je zult er niet omkomen van honger en dorst. (3450 Surinaams = 1 euro)

Bij vloed staat het water tot aan de rand zonder strand (op z’n diepst is het dan zo’n 2 meter) en bij eb is het water een stuk lager met een volledig strand (op z’n diepst zo’n 80 cm).

Wisselend op de dag heb je zowel eb als vloed, wanneer het eb wordt, kun je de toerboot bestellen voor een vaart (van nauwelijks een paar minuten) naar het midden van de rivier, de zandbank. Op dat punt komt dan namelijk de bodem van de rivier boven het water uit. Het is een raar gevoel dan midden in de rivier (‘droog’) te staan. Zandbank is ook bereikbaar met je eigen boot. Zo is ook Overbridge bereikbaar met eigen boot, dus niet alleen over de weg. Mocht je langer op Overbridge willen vertoeven, dan kun je ook een huisje huren. Dit moet dacht ik wel van de stad uit met afspraak gedaan worden.

Ook hier geldt : je kunt er voetballen, djoelen, volleyballen, wandelen in een speciaal daarvoor gecreëerd wandelbos, strandwandeling maken en zwemmen natuurlijk. Ook een hele geschikte recreatieplaats voor een hele dag makkelijk te doen. Voor zowel hier als op Cola Creek heb je niet speciaal een terreinauto nodig.

Je kunt ook de hele dag een korjaal huren. Je kunt dan leuke plaatjes onderweg schieten. Als je hengels meeneemt kun je zelfs onderweg hengelen. Vergeet ook geen hangmatten mee te nemen, kun je na de lange ‘reis’ lekker tot rust komen in je hangmat op plaats van bestemming zoals naar Overbridge of via Nieuw-Amsterdam distrikt Commewijne in diverse plantages aan doen. Spreek wel eerst van te voren een vaste prijs met de bootsman af (incl. brandstof voor zijn buitenboord-motor). Wil je dat ie een wordt met de groep, dan zorg je ook voor eten en drinken voor de man, dat maakt het nog ontspannender. Neem wel een korjaal met een dak. Want zonder dat verbrandt je als kersverse toerist levend in de zon. Kom je thuis als een rode garnaal en zul je dan lang pijn beleven ! (er ontstaan vochtblaasjes op je verbrande huid).

Wederom zijn we ondernemend geweest en zijn met een vriend en met diens boot de rivier opgegaan nadat we eerst de boot naar Paranam hebben gereden om aldaar te water te gaan. Vandaar uit zijn we dus met hem en zijn boot naar Overbridge gegaan na onderweg eerst een paar verwoede pogingen ondernomen te hebben om vissen te vangen. Van het vissen is al met al weinig gekomen, we toen maar naar Overbridge gevaren om daar uitgebreid warm te eten in het plaatselijke restaurant. Nadien zijn we verder de rivier opgevaren alwaar we een frisse duik hebben genomen bij Joden Savanne. (voorbij Carolina brug).

Na het zwemmen zijn we weer langzaamaan stadswaarts gegaan, onderweg wederom poging tot het vangen van enig vis en gezwommen. De vangst was er deze keer wel … slechts een 1 enkele pireng. Een vleesetende vis. Zijn tanden zijn vlijm scherp.

In sommige delen van de Amazonerivier in Brazilië springen herten soms in het water om de gang naar de overkant van de rivier te maken, helaas komen enkele van ze in een school pirengs terecht. Binnen enkele minuten is er van zo’n hert niets meer over dan slechts een paar botten. Dit verschijnsel maken we in Suriname gelukkig niet mee. Wel wordt afgeraden om te gaan zwemmen in water waar op dat moment op pireng gevist wordt. Soms vang je een vis en nog voordat je het aan de kant gehaald hebt, hebben pirengs deze zelfde vis die je aan je haak aan het binnenhalen bent, ongenadig levensgevaarlijk aangebeten. Zoals onderstaande de nog spring-levende djakkie.

Je kunt eigenlijk rustig in water zwemmen waar pirengs voorkomen, groot of klein, maakt niet uit. Je moet alleen geen (bloederige) open wonden hebben. Het gebit van zo’n pireng is zeer gevaarlijk, als zo’n pireng uit het water gehaald wordt, zijn ze in feite nog veel gevaarlijker. Als ze je dan bijten, blijven hun kaken stijf op elkaar ! …en zie dan maar dat je je huid of welk lichaamsdeel dan maar terugkrijgt zonder deze teveel beschadigd te krijgen. Een pitbull daarmee vergeleken is zelfs nog een lieverdje !

Wanneer we op de rivier zijn, proberen we d.m.v levende garnalen voornamelijk kobies danwel toekanaries te vangen.

Als je eenmaal aardig vangt, dan vang je ze achter elkaar. Als ze verder niet noemenswaardig bijten, vergeet dan maar dat je nog zult vangen. Onderstaand een goede vangst kobies binnen een 2 uren.

We zijn andere dagen op verharde (asfalt) wegen gebleven voor de afwisseling. Niet altijd werd goedkeurend toestemming gegeven van de familie om met hun auto’s het bauxiet op te gaan. Deze keer zijn we met de auto naar Nieuw-Amsterdam gegaan, daar een beetje rondgekacheld. ‘s Avonds zijn we met een stel nevies en niggies en oom en tante naar de rivier gegaan alwaar we onze hengels hebben uitgegooid. Helaas zijn we niet veel verder gekomen dan slechts een enkele djakkie en een andere gekke voor ons onbekende vis en een heleboel muskietenbeten rijker. Maar ach, het was toch wel leuk…..’s een keer wat anders en toch lekker dicht bij huis.

Een dag zijn we ook naar Wageningen geweest, daar wonen ook een stel boeroes….de Rozenberg boys, een enkele Gummels die de Adcat’s (dubbeldekkers landbouw-sproeivliegtuigjes) over de rijstvelden vliegen. Het is een koud kunstje om dan ook meteen Nickerie aan te doen … waar ook woonachtig een heer Carlo van Brussel .

In Nickerie hebben we een boottripje gemaakt naar BigiePang. Voornamelijk om vogels te kijken en te vissen vanuit de vissershutten op het water gebouwd. Weer een andere dag zijn we naar de familie op Saramacca boerderij gegaan. Zowel bij zonsop- en ondergang vissen we dan op kwiekwie. Het geluk was niet mij (n hengel) niet toebedeeld ! ….ik lag dus dan ook maar merendeels in de volle middagwind in mijn hangmat tukkies te verrichten. Af en toe snorde ik met mijn camera allerlei enge beesten af. Veelal zie je in de oksels van de ananasplant een tarantula spin huizen. Ze zijn er in aardige formaten. Gezegd wordt, dat de beet van zo’n spin dodelijk kan zijn. “Wie niet weg is, is gezien!”

We zijn wezen wandelen verder in de buurt, een paar kilometer verderop troffen we daar de heer Dieter Tammenga op zijn boerderij aan die ik ruim 15 jaar niet meer gezien had. Hij had een leuke tijd voor ons in petto : hij beschikt namelijk over een grote boot (geschikt voor zo’n 8 man) met aardig wat pk’s die ook aardig wat brandstof wegslurpen. Helaas hadden we te weinig vakantiedagen over, anders was een tocht op de rivier naar Nickerie zuidwaarts voor een aantal dagen helemaal geen slecht idee. Hopelijk in een volgende vakantie alsnog van toepassing !

Ik ging niet elke dag de hort op, ik bracht ook dagen thuis. Lekker niets doen, torie kletsen en bezoek ontvangen. Ik was ook veel bij mijn vriend getrouwd met een boeroemeid Jane van Dijk. Meestal zijn de lokale mensen na oud&new uitgefeest en zijn weer hard aan het werk. Met een beetje geluk zijn er dan toch nog een aantal vangkansiegangers in de stad die het leuk met elkaar kunnen maken, zo deze keer ook weer samen met de heren Rick en Robin van Dijk. Helaas had ik deze vakantie geen tijd voor die boeroes Overeem-Graanoogst en van Brussel op Lelydorp alsmede de heer Aart Veldhuizen (& gezin), Steven van Brussel en Henry Rozenberg en nog vele anderen, zoals de broers Peter en Auke Moniz te Groningen. Dat hou ik voor een volgend keer alsnog te doen.

Jammer genoeg zat de vakantie na een maand er weer op. Dag van vertrek was er op weg naar Zanderij nog even snel een overval onderweg gepleegd op voor mij onbekende mensen. Vandaag de dag is dit inmiddels al bijna vrij normaal aan het worden Op een of andere manier leek het deze keer rustiger bij vertrek. Ook paspoort- en handbagage controle gingen smootly. De tijd die we in de wachtruimte (in het taxfree-gedeelte) doorbrachten, was ook niet van noemenswaardige lange duur. Voor het eerst ging de vlucht op tijd.

In het vliegtuig was ik even gepikeerd geraakt, een medepassagiere haar veels te grote handtas paste niet in de kofferruimte boven de seats ,met heftige prop- en duwbewegingen probeerde het er toch in te krijgen waarbij ze met geweld mijn 3 netjes opgeborgen bananenchipszakken totaal vermorzelde.Vanuit mijn zitplaats hoorde ik mijn zakken kraken van ellende, ik schreeuwde haar   “sa je doe nanga mie bananechips, jo brok deng, (met harde tjoerie makend) mang !”….ze keek me verbaast aan en zei me “oooh, ik dacht dat u een bakra was”….dus ik : “ooh, dus wat, omdat u denkt dat ik een bakra ben, heeft u het recht mijn bananechips te mogen pletten?” …ik mompelde daarna nog wat hardop met een zg boos gezicht    “a vrouw dies tjippie mang !”    en ik gaf een andere vrouw die meeluisterde een glimlach en een knipoog om de sfeer te doen laten ontspannen….ineens kwamen her en der gesprekken los….men begon me in het surinaams aan te spreken en zo ontstonden allerlei gesprekken met elkaar, het werd een gezellige en ontspannende drukte van tak torie a la see :-)….het vliegtuig was intussen opgestegen en we bleven allen met elkaar over en weer kletsen. Heel veel later na het avondeten viel er een “black man eat, black man sleep” stilte. Weer aantal uren later was de landing op Schiphol. En zo waren we weer terug van even een maandje weg geweest met een nieuw opgeladen ‘batterij’ voor komend jaar de dagelijkse beslommeringen.

Op naar een tra jari sranang kondre maar eerst een druk en gezellig kommangkandra in juni 2004 de 12^e 😉 !